ماده ۱۰ قانون بیمه چیست؟ قاعده نسبی بیمه در چه رشته‌هایی کاربرد دارد؟

شاید برای شما هم پیش آمده باشد که بیمه‌ای را خریداری نموده باشید، اما در هنگام پرداخت خسارت با مبلغ خیلی کمتر نسبت به آنچه که انتظار دارید مواجه شوید؛ یکی از مهم‌ترین دلایل این امر اجرای ماده 10 قانون بیمه یا همان قاعده نسبی سرمایه است که در تمام رشته‌های بیمه‌ای بجز بیمه شخص ثالث اعمال می‌شود.

همانطور که می‌دانید بیمه دارای قواعد و قوانین بسیاری است که اطلاع داشتن از هریک از آنها می‌تواند در انتخاب و خرید بهترین بیمه به ما کمک بسیاری نماید.

در این بخش قصد داریم درمورد اصل قاعده نسبی یا همان ماده 10 قانون بیمه توضیحاتی را ارائه دهیم.

ماده 10 قانون بیمه (قاعده نسبی) چیست؟

ماده 10 قانون بیمه می‌گوید: درصورتی که مالی کمتر از قیمت واقعی بیمه شده باشد، بیمه‌گر فقط به تناسب مبلغ بیمه‌شده نسبت به قیمت واقعی مال، مسئول و متعهد به پرداخت خسارت خواهد بود.

یک مثال ساده از ماده 10 قانون بیمه در مورد کم‌بیمه‌گی

فرض کنید شخصی خودروی خود را که ۱۰۰ میلیون تومان ارزش دارد، به مبلغ ۵۰ میلیون تومان بیمه می‌نماید؛ یعنی دچار کم‌بیمه‌گی شده است.

حال اگر در حادثه‌ای خسارتی به مبلغ ۱۰ میلیون تومان رخ دهد تکلیف چیست؟

از آنجایی که خودرو با مبلغی به اندازه نصف ارزش واقعی بیمه شده و به همان میزان حق بیمه‌ای که باید از فرد دریافت می‌شد کمتر از مبلغ واقعی‌ست، بنابراین بیمه‌گر متعهد به پرداخت تمام خسارت نیست و زیان را بر اساس فرمول مشخصی محاسبه و پرداخت می‌نماید.

با توجه به ماده 10 قانون بیمه خسارت بر اساس فرمول زیر محاسبه می‌شود:

خسارت پرداختی = مبلغ خسارت واقع شده ضربدر سرمایه بیمه شده تقسیم بر سرمایه واقعی

۵ میلیون تومان = ۱۰۰ میلیون سرمایه واقعی / ۵۰ میلیون سرمایه بیمه‌شده * ۱۰ میلیون تومان خسارت

یک مثال ساده از ماده 10 قانون بیمه در مورد نوسانات بازار

لازم است به این مسئله اشاره کنیم که ماده 10 قانون بیمه علاوه بر کم‌بیمه‌گی در مورد تغییرات قیمت اموال و نوسانات بازار نیز صادق است.

یعنی اگر کسی اموال خود را در زمان صدور بیمه‌نامه کاملا به قیمت روز و قیمت واقعی بیمه کرده باشد، اما در زمان حادثه ارزش آن اموال بالاتر برود، مثلا در مورد بیمه بدنه اگر قیمت خودرو در اثر نوسانات بازار گران شود، باز هم ماده 10 قانون بیمه اعمال می‌شود؛ و بیمه‌گر فقط موظف به پرداخت خسارت به نسبت سرمایه بیمه‌شده است.

بنابراین در صورت افزایش قیمت اموال، بیمه‌گذار باید شرکت بیمه را مطلع نموده و با پرداخت حق بیمه و دریافت الحاقیه بیمه‌نامه خود را به‌روز نماید.

اجرای قاعده نسبی در رشته‌های بیمه اموال

قاعده نسبی به عنوان شرطی در بیمه‌نامه درج می‌شود و متقاضی بیمه یا همان بیمه‌گذار را از کم‌بیمه‌گی باز می‌دارد.

بیمه‌گر معمولا نرخ حق بیمه را بر اساس مبلغ پیشنهاد شده‌ی بیمه‌گذار ( اصل حسن نیت ) تعیین می‌نماید و فرض را بر این می‌گذارد که مبلغ پیشنهاد شده قیمت واقعی موضوع بیمه (یعنی اموال مورد بیمه) است؛ در هنگام بروز خطرات و برای جبران تعهدات خود موظف به پرداخت خسارت بر اساس سرمایه بیمه‌شده است.

اما در برخی موارد بیمه‌گذاران، به دلیل آنکه احتمال وقوع خسارت را بسیار اندک می‌دانند، معمولا مبلغ سرمایه بیمه را کمتر از ارزش واقعی اموال بیمه‌شده اعلام می‌نمایند. در چنین مواردی و در صورت نپرداختن حق‌بیمه متناسب با ارزش اموال، قواعد و سازوکار بیمه درست اعمال نخواهد شد.

فانوس اول مرکز مشاوره و انتخاب بیمه

فانوس اول به عنوان مرکز مشاوره و انتخاب بیمه سعی در آن دارد تا اطلاعات کامل و مفیدی در زمینه انواع بیمه‌ها در اختیار کاربران خود قرار می‌دهد. فانوس اول  سامانه‌ای برای انتخاب آگاهانه بیمه شخص ثالث ، بیمه بدنه ، بیمه آتش سوزی ، بیمه عمر و سرمایه گذاری ، بیمه مسئولیت و … است.

بازگشت به صفحه آئین نامه ها